دندان عقل را به حال خود رها نکنید، آیا راهی برای کاهش هزینه کشیدن دندان عقل وجود دارد؟

همه چیز در مورد دندان عقل:

دندان عقل در عمیق ترین جای دهان به عبارتی ته دهان بوده است. زمانیکه دندانپزشک می گوید: آن را بکشید به هزار و یک دلیل است که نباید در دهانتان باقی بماند.

این سوال در ذهن  خیلی از افراد به وجود می آید کهدندانی که در فک رویش ندارد چرا وجود دارد؟ چرا باید آن را بکشیم؟ اگر بکشیم چه اتفاقی می افتد؟

دندان عقل چیست؟

سومین دندان آسیا (آخرین دندان آسیا بزرگ) را دندان عقل می گویند. انسان های اولیه استخوان بندی و اسکلت درشت تر داشتند، چون انسان های اولیه از غذای خام و سفت استفاده می کردند به همین دلیل به دندان های آسیای بیشتر و آواره های قوی تر نیاز داشتند به مرور زمان چون غذا انسان نرم تر می شود آواره های قوی تر و دندان های بیشتر از بین می رود در نتیجه فک انسان کوچک تر می شود.

بنابر این آخرین دندان آسیای بزرگ به تدریج فضای کافی برای رویش را از دست می دهد. بنابر این نهفتگی در ایندندان افزایش می یابد و به مرور زمان هر چه جلوتر می رویم این نهفتگی بیشتر می شود.

چرا می گوییم دندان عقل ؟

معمولا جوانه این دندان از سن ۱۱،۱۲ سالگی شروع می شود. این دندان بین ۱۷ تا۲۴ سالگی  و همزمان با بلوغ عقلی است، به همین دلیل به آن دندان عقل می گویند. بهتر است افراد در همین سن دندان عقل خود را نزد دندانپزشک چک کنند تا اگر مشکلی داشته باشد به راحتی بتوانند آن را بکشند. زیرا گاهی به دلیل رشد بد دندانعقل، ممکن است دیواره‌های دهان گاز گرفته شده و همین عامل موجب عفونت در دهان می شود.

چند تا دندان عقل در دهان وجود دارد؟

هر فردی دارای ۴ دندان آسیاب دائمی است. چهار دندان عقل در ۲ فک هر انسان وجود دارد که در واقع آخرین دندان ها در قوس فکی هستند این دندان  میتواند در جویدن غذا همانند دیگر دندانها کمک کند به شرط  اینکه سالم و جای مناسب رشد کند.

اما اکثر مواقع این اتفاق نمی افتد، اگر دندان عقل درست و سرجاش رشد نکند ممکن است به دندان های مجاور استخوان فک یا سیستم عصبی آسیب بزند.

به عبارت دیگر این دندان ممکن است در برخی افراد رشد نکند. زیرا جوانه‌های دندان عقل در بعضی افراد در زمان جنینی تشکیل نمی‌شود. (با عکس رادیوگرافی می توان از وضیعت آن آگاه شد.

پرسش های متداول :

آیا دندان عقل را باید کشید؟

چون دندان عقل در عمیق‌ترین جای دهان بوده و دسترسی به آن سخت است. به همین دلیل تمیز نگه داشتن آن مشکل بوده و پوسیدگی در آن زیاد مشاهده می‌شود. در مواقعی که دندان عقل پوسیدگی زیاد داشته باشد یا جایی برای درآمدن نداشته باشد و یا به صورت افقی به دندان مجاور فشار وارد کند یا به صورت افقی در استخوان فک باشد، باید جراحی شود.

زمان مناسب درآوردن دندان‌های عقل چه موقع می‌باشد؟

در بعضی افراد ریشه‌های کامل شده، مجاور کانال عصبی بوده و کشیدن دندان ممکن است باعث بی‌حسی کوتاهمدت و گاهی طولانی شود.

همچنین سینوس فک بالا یک حفره بزرگ و طبیعی است. بر اثر شکل‌گیری و طویل شدن ریشه دندان عقل بالا، ممکن است مجاورت ریشه با سینوس خیلی نزدیک شده و در حین کشیدن، حفره سینوس باز شده و یا عفونی گردد. 

دندان عقل نهفته اگر درآورده نشود چه عوارضی دارد؟ 

• عفونت لثه :

لثه، دندان نهفته‌ که مقداری از آن به محیط دهان باز شده، بطور مکرر دچار عفونت و التهاب شده و دردناک می‌گردد. 

• عفونت استخوان :

عفونت لثه اگر درمان نشود ممکن است به استخوان برسد و باعث تخریب دندان و استخوان شود.

•  حرکت دندانی :

فشار ناشی از این دندان ها ممکن است باعث بی نظمی در ردیف دندان ها شود.

• درد:

اگر دندان نهفته باشد ممکن است باعث ایجاد درد در سر و گردن شود.

• ایجاد کیست :

 اگر دندان رویش نیابد، ممکن است کیست ایجاد شود. کیست‌ها تدریجا بزرگ شده و سبب تخریب و تضعیف

استخوان و مشکلات بعدی می‌گردند.

• صدمه رساندن به دندان های کناری:

دندان نهفته با فشار بر ریشه دندان‌های مجاور ممکن است باعث تحلیل ریشه آن شوند.

• آبسه و سلولیت :

کیسه نازکی است که تاج دندان رویش نیافته را در استخوان فک در برگرفته است که بعد از رویش دندان از بین می رود. اگر

دندان رویش نیابد، ممکن است بزرگ شده و تبدیل به کیست گردد.

کیست‌ها تدریجا بزرگ شده و سبب تخریب و تضعیف استخوان و مشکلات بعدی می‌گردند.

• ایجاد مسیر بد برای کارهای پروتزی

آیا دندان عقل نیاز به جراحی دارد؟

اگر به صورت نهفته باشد گاهی برای خارج کردن آن نیاز به برداشتن بافت نرم (لثه) یا سخت (استخوان) است. در این صورت به کشیدن آن، جراحی دندان عقل گفته می شود.

روش کشیدن دندان عقل چگونه است؟  

ابتدا عکس کلی از استخوان فک و موقعیت دندان‌ها برای تشخیص دقیق تر گرفته می شود. بعد از بی‌حسی، در صورتی که دندان عقل کاملاً رویش یافته باشد طوری که کامل از لثه بیرون زده باشد ، به راحتی مانند سایر دندان ها کشیده می شود.

ولی دندان‌های نهفته و نیمه نهفته را به روش جراحی از دهان خارج می‌کنند. در سنین نوجوانی راحت‌تر می توان آن را کشید، چون استخوان اطراف دندان ضخامت و استحکام کمتری دارد.

بعد از کشیدن آن باید چه نکاتی را رعایت کرد؟

• استفاده از کیسه یخ برای جلوگیری از تورم
• مقدار زیادی مایعات بنوشید.
• غذا سفت و ترد نخورید ممکن است باعث خراش زخم ها شود.
• دهان خود را به آرامی شستشو دهید ممکن است پزشک بگوید دهان خود را با آب شور شستشو دهید.
• مسواک زدن خود را از روز دوم شروع کنید.
• غذا نرم مثل سوپ بخورید.
•  چیزی را مک نزنید ممکن است لخته خون را بکند.
• داروهای که دکتر برای تورم و تسکین تجویز کرده است را سروقت بخورید.

عوارض کشیدن دندان عقل:

از عوارض شایع در کشیدن آن خونریزی‌های شدید، آسیب به اعصاب و مهم تر از همه نفوذ به سینوس ماگزیلا می تواند باشد.

سینوس ماگزیلا :

اگر در داخل استخوان‌های صورت فضای خالی وجود داشته باشد به آن سینوس می گویند.

سینوس ماگزیلا حفره ی بزرگی است که در بالای دندان عقل فک بالا قرار دارد و گاهی ممکن است با کشیدن دندان، حفره‌ای به قطر ۱ میلیمتر تا حدود ۱ سانتیمتر در محل کشیدن ایجاد شود که اگر قطر آن کمتر از ۲ میلیمتر باشد خود به خود flap می‌شود، اما اگر بیشتر باشد پزشک متخصص فک و صورت یا لثه از طریق تکنیک آن را ترمیم می کند.